21 MART 1937 | İç: | Dersim Katliamı İnönü Hükümetlerinin sürdüğü bu dönemde, bölgenin etnik ve jeopolitik durumu sürekli kaşınarak ve halka karşı haddi aşan Devlet baskısı hissettirilerek, 1935'den beri, şehir halkı arasında sürekli olarak fitne hareketleri yürütülmüştü. Olaylar 1937 yılında Harçik deresi üzerindeki tahta köprünün 20/21 Mart 1937 gecesi Demenan ve Haydaranlılar tarafından yıkılması ve köprü ile Kahmut arasındaki telefon hattının tahrip edilmesiyle başladı. 1937 yılında Devlet, aşiretlerden silahlarını hükümete teslim etmesini talep etti. Birkaç kez eşkıyanın toplandığı yerler, özellikle bu ayaklanmayı görünürde perde arkasından yönettiği bilinen Seyit Rıza'nın evi ve civarı havadan bombalandı. 26 Nisan 1937 tarihinde Sin bucağının Hozat'la irtibatının dağ yolu ile yapılmasını sağlamak maksadı ile açılan ve mevcudu 36 sabit jandarmadan ibaret olan Askisor karakolu saat 20. 00'den itibaren 100 kadar eşkıya tarafından kuşatıldı. Eşkıya 26/27 Nisan gecesi 80 kişilik bir kuvvetle Jandarma Taburu Süvari Bölüğü'ne taarruza başladı ve sabaha kadar eşkıya ile bölük arasında çok yakın mesafede ve çok şiddetli müsademe devam etti. Bu noktadan sonra devlet "tenkil" yani yok etme harekatı için tüm gücüyle bölgeye girdi. Aynı tarihlerde Seyit Rıza da yardım için İngiliz Dış İşleri Bakanlığı'na başvuruyordu. "Dersim Generali" olarak Seyit Rıza'nın imzaladığı ve 1987 yılında ortaya çıkan mektupta Seyit Rıza yardım istese de bu yardımı bulamayacak ve mektubuna cevap tutuklandıktan sonra gelecekti. 10 Eylül 1937 tarihinde Başbakan İnönü Birinci Dersim Harekatı'nın bilançosunu, 1 subay 28 er ve bir bekçi şehit, 4 subay 46 er ve bir bekçi de yaralıdır. İsyana iştirak eden zavallılardan zayiat ise 265 maktul ve 20 yaralıdır. 27 kişi yakalanmış ve 849 kişi de teslim olarak açıkladı. 15 Kasım 1937 günü Elazığ Buğday Meydanı'nda Seyit Rıza ve diğerleri idam edildi. Katliam sürecinde 13 bin kişi öldürülmüş, yaklaşık 12 bin kişi de sürgüne gönderilmiştir. İnönü, Atatürk tarafından kovulmasının intikamını Dersim Olayları ile almıştır. Dersim'de meydana gelen katliam, İnönü CHP'si tarafından, Celal Bayar ve Mustafa Kemal üzerine yıkılmaa çalışılmıştır. |
Teolog A.Kadir İmamoğlu tarafından derlenmiştir.